Posiadanie domu w lesie jest marzeniem wielu osób. Malowniczo położone tereny kuszą bliskością natury, ciszą i możliwością oderwania się od zgiełku miejskiego życia. Na działce leśnej nie można jednak wybudować domu, jeśli się nie jest leśniczym. Zmiana przeznaczenia gruntu związana jest z koniecznością spełnienia wielu formalności i nie zawsze udaje się ją zrealizować.
Działka leśna to teren oznaczony w ewidencji gruntów jako las. Zgodnie z ustawą, lasem jest grunt o powierzchni co najmniej 0,1 ha, pokryty roślinnością leśną lub przeznaczony do zalesienia, przeznaczony do prowadzenia produkcji leśnej.
Las może być państwowy, zarządzany przez Lasy Państwowe, jak i prywatny, będący własnością osoby fizycznej lub prawnej.
Budowa domu na działce leśnej
Na działce leśnej mogą być budowane obiekty związane z produkcją leśną np. ambony, zadaszenia, wiaty itp. Na działkach leśnych mogą też powstawać leśniczówki. Osoby, które nie są leśniczym i chcą na działce leśnej wybudować dom, muszą najpierw przekształcić ją w budowlaną.
Nie każda działka, na której rosną drzewa będzie lasem i odwrotnie. Zgodnie z prawem działką leśną może być też teren pozbawiony roślinności. O charakterze gruntu i jego przeznaczeniu decyduje Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP). Jeśli plan przewiduje jedynie funkcje leśne, to budowa domu nie będzie możliwa.
Zmiana przeznaczenia gruntu
Konieczna będzie zmiana przeznaczenia gruntu, czyli tzw. odlesienie. Pierwszym krokiem będzie złożenie wniosku o zmianę MPZP, co może być czasochłonne i kosztowne. W przypadku braku MPZP trzeba wystąpić o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.
Jeśli działka należy do Skarbu Państwa, to zgodę na zmianę przeznaczenia gruntu wydaje minister do spraw środowiska, lub osoba przez niego upoważniona. W przypadku innych gruntów osobą decyzyjną jest marszałek województwa.
Wyłączenie gruntu z produkcji leśnej
Kolejnym krokiem jest wyłączenie gruntu z produkcji leśnej. Wymaga to zgody Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych lub Ministra Środowiska, w zależności od klasy gruntu. Wyłączenie wiąże się z opłatami, które mogą być bardzo wysokie, zwłaszcza jeśli grunt jest wysokiej klasy. Proces jest skomplikowany i wymaga przygotowania szczegółowej dokumentacji.
Jeśli uda się zmienić przeznaczenie działki i wyłączyć ją z produkcji leśnej, ostatnim etapem jest uzyskanie pozwolenia na budowę. Może one zostać wydane, jeśli działka ma dostęp do drogi publicznej, jedna z sąsiednich działek jest zabudowana i istnieje możliwość uzbrojenia terenu.
Budowa domu w lesie może wiązać się z koniecznością zachowania określonych odległości od linii drzew, co w pewnym sposób może ograniczać dowolność realizowanej inwestycji. Wycinka drzew z terenu przeznaczonego pod zabudowę może również generować spore koszty.
Budowa domu na działce leśnej jest możliwa tylko po spełnieniu wielu formalności i zmianie jej rodzaju na działkę budowlaną. Kluczowe znaczenie ma Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego oraz zgoda na wyłączenie gruntu z produkcji leśnej.
Przed podjęciem decyzji warto dokładnie przeanalizować wszystkie aspekty prawne, finansowe i praktyczne, a także skonsultować się z prawnikiem.